Yen sira kasinungan ngelmu kang marakake akeh wong seneng, aja sira malah rumangsa pinter, jalaran menawa Gusti mundhut bali ngelmu kang marakake sira kaloka iku, sira uga banjur kaya wong sejene, malah bisa aji godhong jati aking.(Bila anda mendapat anugrah ilmu yang membuat banyak orang senang, janganlah kamu merasa pintar, sebab apabila Tuhan mengambil lagi ilmu yang menyebabkan anda terkenal itu, anda akan menjadi orang biasa lagi, malah lebih bermanfaat daun yang kering)
Thursday, November 29, 2007
Sri Sultan Hamengku Buwono X's Promises
On August 29th, 1988 before the departure of his father (the late Hamengku Buwono IX) to America for a medication, Sri Sultan Hamengku Buwono X said "Yes!" to him. His father asked Herjuno Darpito (the real name of HB X) to promise him to fulfill the four following missions:- to shelter everyone no matter if they don't like Herjuno.
- not to break the state's rules.
- to be more brave to say the truth: the right one is right, and the wrong one is wrong!
- not to have any ambition but to make people prosperous.
No doubt, just like father like son, Sri Sultan HB X is a charismatic leader, not only culturally but also politically.
I just want to underline the promises as a struggle to live wisdoms inherited by his father, the former King of Ngayogyakarta Hadiningrat. It's so obvious that the items are deeply from the heart of a real Javanese. The wisdoms are based on the Javanese ethics. There’s a Javanese traditional saying about how to run the role of living; it is as a vision and mission of man’s life:
“Sepi ing pamrih rame ing gawe, narima ing pandum, mamayu hayuning bawana” – , to go primarily for none of self-intention while working with others pro-actively, to be grateful to the given role within the universe, and to take part of beautifying the world’s beauty.Humbly the father said to his son to be "more" brave to say the truth. He did not tell him how brave he was to tell the truth so far. Instead, he wanted him to be "more" than what his father did. It is a sacred mission for my Sultan to fulfill his promises.
In God's providence he will, I believe. ***
Link to Jogjakarta Special Province: click here!
Tuesday, November 27, 2007
Preparing an entry of Javanese Wisdoms

Sunday, November 25, 2007
Mengapa Jawa (sanes Mengapa Dua, niku lagu ndangdut)
Kula sadhar, sak sadhar sadharipun, menawi blog basa Jawi ngoten mboten bade kondhang, mboten kathah tamunipun, paling nggih mung dipun waos piyambak, kalamangsa anak lan bojo ingkang dipun kengken maos. Lha pripun malih, tinimbang kula ndamel blog ingkang bertentangan kalih ati sanubari kula piyambak, kula terusaken mawon ngagem basa Jawi. Idhep-idhep nguri-uri kabudayan Jawi, supados tiyang Jawi mboten ical Jawinipun.
Wondhene postinganipun nggih napa wontene kemawon, wong babagan komputer niku kula nggih mboten patosa prigel. Sampun kathah mas-mas lan mbak sarta bapak-bapak ingkang andhum ngelmu babagan komputer wonten blogipun. Raosipun kok kula niku cubluk lan bodho sanget babagan komputer nalika kepanggih mas-mas, mbak-mbak lan bapak-bapak wau. Badhe kula alih basakaken, nanging kula kok mboten wantun menawi mangkih malah dipun kinten melanggar kekayaan intelektual. Pungkasane lha namung menika ingkang saged kula serat, caturan ngalor ngidul, ngetan bali ngulon, sakpenake kula piyambak. (Nek tak raosaken kok malah kados wong edan nggih :D )
Mbok menawi para maos wonten kabar ngenani blog ingkang ugi ngagem basa Jawi, keparenga kula dipun paringi ngertos, khususipun saking tanah Jawi, langkung sae malih menawi wonten ingkang saking Suriname, negara Walanda utawi negara pundi kemawon. Kula rumaos matur nuwun sanget menawi wonten blog ingkang sak nasib lan sakpenanggungan kaling blog niki.
Thursday, November 22, 2007
Nyerat Blog
Umpamanipun seratan kawula menika dipun paringaken wonten ing layang kabar utawa kalawarti, mesthi kemawon mas redaktur langsung mendhet korek lan dipun sumet seratan kawula ngantos lebur ajur mumur dados awu. Sebab, menawi dipun pikir, seratan menika isinipun ngalor kalih ngidul mboten wonten tujuanipun kadostho layangan ingkang pedhot. Lha pripun malih tho mas/mbak/pak/bu/mbah/eyang/dhik, saged kawula nggih namung menika. Bejanipun kok wonten blog, kadostho www.blogger.com punika, kula saged nyerat menapa ingkang kepingin kula serat, punapa ingkang njedul saking saklebeting ati, muncrat saking akal lan pikiran kula, kanthi jaminan mesthi badhe dipun publikaseaken sak ngalam ndonya. Sanajan ugi mboten wonten jaminan wonten tiyang ingkang maos. Menawi panjenengan maos seratan punika mbok menawi merga panjenengan kesasar. Nanging umpama mboten wonten ingkang maos, nggih mboten menapa-menapa, mangkih tak waos piyambak sanes wekdal. Sebab kula nggih ngrumangsani, tiyang cubluk ingkang gadhah gegayuhan gedhuwuren, go public lewat internet.
Sejatosipun kula nggih nate ndamel blog wonten multiply lan wordpress. Nanging mandheg sarana dhananipun ingkang cupet. Ati karep bandha cupet. Jer basuki mawa bea. Dhene blog menika saged kawujud karana sekolahan panggenan kawula nyambut damel tumbas chip XL khusus internet. Sayangipun kok mung setunggal wulan thok, wong namung damel pembelajaran murid-murid. Kula sedhih sanget, saksampunipun telas wulan punika taksih saged nyerat wonten blog menika malih napa mboten. Dongakke mawon nggih para maos, kula pinaringan rejeki kagem lengganan internet piyambak. (salahe internet kok larang).
Oh ... nggih nyuwun pangapunten nggih kula kok malah nglantur anggenipun ngudarasa. Wangsul malih dhateng masalah blog, saking bebasipun tiyang nyerat wonten ing blog, wonten ugi tiyang ingkang nyerat tanpa dipun landesi raos tanggung jawab. Kula nate mbikak salah satunggaling blog (mboten perlu kula sebut) ingkang isinipun gambar-gambar porno. Cilaka sanget yen kebebasan blog dipun manfaataken ingkang mboten-mboten. Temtu kemawon nerak paugeraning negara lan agami, nggih tho..?
Nanging kula nggih salut (basa jawinipun napa nggih?) taksih wonten tiyang ingkang nyerat blog kanthi tujuan nyebaraken ngelmunipun, tiyang sanes saged antuk ngelmu saking blog menika, contonipun wonten edittag.blogger.com, lan sanes-sanesipun ingkang mboten saged kula sebat setunggal lan setunggalipun.
Mugi-mugi, kanthi nyerat wonten ing blog, saged damel sarana andum ngelmu. Nanging nyuwun sewu, kula piyambak namung ngangsu ngelmu saking blog-blog tiyang sanes, sebab kemampuan kula nggih namung menika. Mugi-mugi ingkang nyerat blog kagem kesaenan tansah pinaringan rahmatipun Gusti, ingkang nyerat lan pasang gambar porno wonten blog pinaringan eling, sadar, lan ngowahi isi blogipun. amin.
Saturday, November 17, 2007
Bapakku seneng ngingu wedhus

Bapakku asmane Antonius Sugiman. Wis tau dadi PNS ana ing Dinas Pendapatan Daerah Kabupaten Kulonprogo, Jogja, ngasta ana ing pasar minangka juru tarik karcis marang bakul-bakul. Udakara wis meh setahun iki pensiun. Kelahiran tahun 1947 sakjane isih katon nom. Dhasare ya isih seneng nyambut gawe, dadi sanadyan wis pensiun ya ana wae sing ditindakake saben dinane. Sing mesthi kuwi garap sawah lan ngrumat kewan. Yen didangu priyayi liya anggone ngasta saiki nang ngendi, biasane Bapak anggone atur wangsulan kanthi bangga, "Kantor kula sapunika wonten sabin! Hehehe..."
Pancen, saben dina Bapak mesthi tindak sawah: esuk, awan, sore, kepara kondure sok nganti wayah surub. Yen ora niliki tanduran pari, ya ngarit karo angon wedhuse sing saiki cacah papat. Foto ing dhuwur iku kajupuk dina Sabtu, 10 Nopember 2007 wingi, mapane ana pekarangane tanggaku sing wujud lapangan kanggo meme cengkeh ana ing ngarep omahku. Saiki lagi mangsane padha bubar plabuh, mangsane ngrabuk lan ana sing wis matun. Mulane wedhuse Bapak mung dicencang ana ing pekarangan iku wae.
Bab ngingu lan ngupakara wedhus, Bapakku klebu gemati banget. Ora maidu yen wedhuse lemu-lemu. Lha wong pakane wae sok aneh! Ora trima mung suket lan ramban. Saben esuk lan sore Bapak mesthi nyacah gori (nangka nom), pentil kates, jantung gedhang, utawa sayuran liyane sing lumrahe dipangan manungsa. Nanging iku mau kabeh diolah bapak kanggo makani wedhuse! Dibumboni, digeneni barang kaya lumrahe wong nyayur! Coba! Ning wedhuse ya padha doyan lan mangan jangan olahane Bapak iku kanthi ngethamul sajak ndemenakake tenan. Terkadhang sok diwehi bekatul campur uyah sacukupe. Malah sok dijamoni ndhog pitik barang. Hehehe... yen ora kober ngarit suket utawa golek ramban, kaya mangsa ngrecih udan kaya saiki iki, Bapak ora pati kuwatir. Isih ana pakan wedhus alternatif!
Kelangenan ngingu kewan kaya iku wis dilakoni Bapak wiwit isih cilik. Liyane wedhus wis tau kebo, sapi, bebek, lan manuk. Sing durung tau marmut lan kelinci. Tanggung, jarene. Kamangka biyen sing sok dipasrahi ngrumat kewan-kewan iku aku. Bapak sok duka-duka yen nganti kewan ingone gembrat-gembret marga kapiran ngelih. Hehehe...aku pancen kadhang sok memeng. Ngingu kewan kok sing gedhe-gedhe wae. Mbok pisan-pisan sing cilik-cilik kaya trewelu kareben anggone ngarit ora susah akeh-akeh. Nanging pepinginanku iku ora dadi kersane Bapak. Mengko mundhak aku malah dadi wong keset.
Sing ditindakake Bapak kaya ngono iku ora krasa wus ndadekake aku kaya saiki-iki. Anggonku ngonceki tekan bab seserepaning urip. Yen dilelimbang, urip minangka wong tani desa iku kebak ing kawruh kanggo sangu urip. Saka Bapak aku diajari bab sikap "gemati", "jujur" lan "sregep" marang apa wae kang dadi tanggung jawabe. Kewan iku ya titah, sing saiki dipercayakae marang aku supaya dirumat kanthi gemati. Yen wis kulina ngrumat kanthi sikap mangkono, besuk yen wis dadi wong tuwa wayahe ngrumat kulawarga lan wong liya bakale ora kangelan. Mangkono ngendikane Bapak muruki aku.
Gemati: pamrihe supaya saktandang tandukku marang kewan ora ninggalake atiku minangka jejering manungsa. Kewan uga butuh katresnanku. Apa maneh samengkone ana ing pasrawungan karo wong liya sing padha-padha manungsa!Marga wis tau diajari Bapak ngingu lan ngrumat kewan iwen iku, aku duwe pengalaman dadi "wong angon". Maune mono mung angon wedhus, kebo, sapi, utawa bebek. Nanging saiki pengalaman iku dak rasa-rasakake wus menehi dhasar kang bisa dicakake ana ing donyaning pasrawungan agung. Mula ana tembung "pangon" sing kajupuk saka donyaning ngrumat kewat iwen, kanggo nyebut jejering pemimpin. Dudu kewan maneh sing dipimpin; dudu kewan maneh sing diladeni, nanging sapadhane manungsa. Ora mung wong liya sing diengon, nanging sajatine uga ngengon awake dhewe, klebu kulawarga dhewe (bojo lan anak, uga sedulur, kakang lan adhi).
Jujur: pamrihe supaya anggone ngrumat kewan iku ora mbilaheni darbeke wong liya. Yen pas diengon, kewan-kewan iku kudu tansah diulatake. Samangsane nedhak (mangan utawa ngrusak tanduran) kudu enggal digusah lan digiring ana ing papan sing samesthine. Kewan iku ora ngerti tembung "nyolong"! Mung manungsa sing ngerti, mula kudu nggenahake lan menerake sing prayoga.
Sregep: pamrihe supaya dadi wong mandhiri, ora mung "dhat nyeng", keset utawa "manja" (ngadi-adi). Saben pagawean lan tanggung jawab samesthine ditindakake kanthi tumemen. Sing dipentingake dudu kepenaking awak, nanging tandang-tanduk sing mrantasi gawe. Mesthi wae ora mung kanggo awake dhewe nanging uga kanggo sapadhaning titah. Jarene simbah, wong keset iku dadi bature setan!
Matur nuwun nggih Pak... ***
Friday, November 16, 2007

Hanggayuh Kasampurnaning Hurip Berbudi Bawalesana
Ngudi Sejatining Becik
Ketuhanan
1. Pangeran iku siji, ana ing ngendi papan langgeng, sing nganakake jagad iki saisine dadi sesembahane wong sak alam kabeh, nganggo carane dhewe-dhewe.
2. Pangeran iku ana ing ngendi papan, aneng siro uga ana pangeran, nanging aja siro wani ngaku pangeran.
3. Pangeran iku adoh tanpa wangenan, cedhak tanpa senggolan.
4. Pangeran iku langgeng, tan kena kinaya ngapa, sangkan paraning dumadi.
5. Pangeran iku bisa mawujud, nanging wewujudan iku dudu Pangeran.
6. Pangeran iku kuwasa tanpa piranti, akarya alam saisine, kang katon lan kang ora kasat mata.
7. Pangeran iku ora mbedak-mbedakake kawulane.
8. Pangeran iku maha welas lan maha asih hayuning bawana marga saka kanugrahaning Pangeran.
9. Pangeran iku maha kuwasa, pepesthen saka karsaning Pangeran ora ana sing bisa murungake.
10. Urip iku saka Pangeran, bali marang Pangeran.
11. Pangeran iku ora sare.
12. Beda-beda pandumaning dumadi.
13. Pasrah marang Pangeran iku ora ateges ora gelem nyambut gawe, nanging percaya yen Pangeran iku maha Kuwasa. Dene kasil orane apa kang kita tuju kuwi saka karsaning Pangeran.
14. Pangeran nitahake sira iku lantaran biyung ira, mulo kudu ngurmat biyung ira.
15. Sing bisa dadi utusaning Pangeran iku ora mung jalma manungsa wae.
16. Purwa madya wasana.
17. Owah gingsiring kahanan iku saka karsaning Pangeran kang murbeng jagad.
18. Ora ana kasekten sing madhani pepesthen awit pepesthen iku wis ora ana sing bisa murungake.
19. Bener kang asale saka Pangeran iku lamun ora darbe sipat angkara murka lan seneng gawe sangsaraning liyan.
20. Ing donya iki ana rong warna sing diarani bener, yakuwi bener mungguhing Pangeran lan bener saka kang lagi kuwasa.
21. Bener saka kang lagi kuwasa iku uga ana rong warna, yakuwi kang cocok karo benering Pangeran lan kang ora cocok karo benering Pangeran.
22. Yen cocok karo benering Pangeran iku ateges bathara ngejawantah, nanging yen ora cocok karo benering Pangeran iku ateges titisaning brahala.
23. Pangeran iku dudu dewa utawa manungsa, nanging sakabehing kang ana iki uga dewa lan manungsa asale saka Pangeran.
24. Ala lan becik iku gandengane, kabeh kuwi saka karsaning Pangeran.
25. manungsa iku saka dating Pangeran mula uga darbe sipating Pangeran.
26. Pangeran iku ora ana sing Padha, mula aja nggambar-nggambarake wujuding Pangeran.
27. Pangeran iku kuwasa tanpa piranti, mula saka kuwi aja darbe pangira yen manungsa iku bisa dadi wakiling Pangeran.
28. Pangeran iku kuwasa, dene manungsa iku bisa.
29. Pangeran iku bisa ngowahi kahanan apa wae tan kena kinaya ngapa.
30. Pangeran bisa ngrusak kahanan kang wis ora diperlokake, lan bisa gawe kahanan anyar kang diperlokake.
31. Watu kayu iku darbe dating Pangeran, nanging dudu Pangeran.
32. Manungsa iku bisa kadunungan dating Pangeran, nanging aja darbe pangira yen manungsa mau bisa diarani Pangeran.
33. Titah alus lan titah kasat mata iku kabeh saka Pangeran, mula aja nyembah titah alus nanging aja ngina titah alus.
34. Samubarang kang katon iki kalebu titah kang kasat mata, dene liyane kalebu titah alus.
35. Pangeran iku menangake manungsa senajan kaya ngapa.
36. Pangeran maringi kawruh marang manungsa bab anane titah alus mau.
37. Titah alus iku ora bisa dadi manungsa lamun manungsa dhewe ora darbe penyuwun marang Pangeran supaya titah alus mau ngejawantah.
38. Sing sapa wani ngowahi kahanan kang lagi ana, iku dudu sadhengah wong, nanging minangka utusaning Pangeran.
39. Sing sapa gelem nglakoni kabecikan lan ugo gelem lelaku, ing tembe bakal tampa kanugrahaning Pangeran.
40. Sing sapa durung ngerti lamun piyandel iku kanggo pathokaning urip, iku sejatine durung ngerti lamun ana ing donyo iki ono sing ngatur.
41. Sakabehing ngelmu iku asale saka Pangeran kang Mahakuwasa.
42. Sing sapa mikani anane Pangeran, kalebu urip kang sempurna.
Kerohanian
1. Dumadining sira iku lantaran anane bapa biyung ira.
2. Manungsa iku kanggonan sipating Pangeran.
3. Titah alus iku ana patang warna, yakuwi kang bisa mrentah manungsa nanging ya bisa mitulungi manungsa, kapindho kang bisa mrentah manungsa nanging ora mitulungi manungsa, katelu kang ora bisa mrentah manungsa nanging bisa mitulungi manungsa, kapat kang ora bisa mrentah manungsa nanging ya ora bisa mrentah manungsa.
4. Lelembut iku ana rong warna, yakuwi kang nyilakani lan kang mitulungi.
5. Guru sejati bisa nuduhake endi lelembut sing mitulungi lan endi lelembut kang nyilakani.
6. Ketemu Gusti iku lamun sira tansa eling.
7. Cakra manggilingan.
8. Jaman iku owah gingsir.
9. Gusti iku dumunung ana atining manungsa kang becik, mulo iku diarani Gusti iku bagusing ati.
10. Sing sapa nyumurupi dating Pangeran iku ateges nyumurupi awake dhewe. Dene kang durung mikani awake dhewe durung mikani dating Pangeran.
11. Kahanan donya ora langgeng, mula aja ngegungake kesugihan lan drajat ira, awit samangsa ana wolak-waliking jaman ora ngisin-ngisini.
12. Kahanan kang ana iki ora suwe mesthi ngalami owah gingsir, mula aja lali marang sapadha-padhaning tumitah.
13. Lamun sira kepengin wikan marang alam jaman kelanggengan, sira kudu weruh alamira pribadi. Lamun sira durung mikan alamira pribadi adoh ketemune.
14. Yen sira wus mikani alamira pribadi, mara sira mulanga marang wong kang durung wikan.
15. Lamun sira wus mikani alamira pribadi, alam jaman kelanggengan iku cedhak tanpa senggolan, adoh tanpa wangenan.
16. Lamun sira durung wikan alamira pribadi mara takono marang wong kang wus wikan.
17. Lamun sira durung wikan kadangira pribadi, coba dulunen sira pribadi.
18. Kadangira pribadi ora beda karo jeneng sira pribadi, gelem nyambut gawe.
19. Gusti iku sambaten naliko sira lagi nandang kasangsaran. Pujinen yen sira lagi nampa kanugrahaning Gusti.
20. Lamun sira pribadi wus bisa caturan karo lelembut, mesthi sira ora bakal ngala-ala marang wong kang wus bisa caturan karo lelembut.
21. Sing sapa nyembah lelembut ikut keliru, jalaran lelembut iku sejatine rowangira, lan ora perlu disembah kaya dene manembah marang Pangeran.
22. Weruh marang Pangeran iku ateges wis weruh marang awake dhewe, lamun durung weruh awake dhewe, tangeh lamun weruh marang Pangeran.
23. Sing sapa seneng ngrusak katentremane liyan bakal dibendu dening Pangeran lan diwelehake dening tumindake dhewe.
24. Lamun ana janma ora kepenak, sira aja lali nyuwun pangapura marang Pangeranira, jalaran Pangeranira bakal aweh pitulungan.
25. Gusti iku dumunung ana jeneng sira pribadi, dene ketemune Gusti lamun sira tansah eling.
Kemanusiaan
1. Rame ing gawe sepi ing pamrih, memayu hayuning bawana.
2. Manungsa sadrema nglakoni, kadya wayang umpamane.
3. Ati suci marganing rahayu.
4. Ngelmu kang nyata, karya reseping ati.
5. Ngudi laku utama kanthi sentosa ing budi..
6. Jer basuki mawa beya.
7. Ala lan becik dumunung ana awake dhewe.
8. Sing sapa lali marang kebecikaning liyan, iku kaya kewan.
9. Titikane aluhur, alusing solah tingkah budi bahasane lang legawaning ati, darbe sipat berbudi bawaleksana.
10. Ngunduh wohing pakarti..
11. Ajining dhiri saka lathi lan budi.
12. Sing sapa weruh sadurunge winarah lan diakoni sepadha-padhaning tumitah iku kalebu utusaning Pangeran.
13. Sing sapa durung wikan anane jaman kelanggengan iku, aja ngaku dadi janma linuwih.
14. Tentrem iku saranane urip aneng donya.
15. Yitna yuwana lena kena.
16. Ala ketera becik ketitik.
17. Dalane waskitha saka niteni.
18. Janma tan kena kinira kinaya ngapa.
19. Tumrap wong lumuh lan keset iku prasasat wisa, pangan kang ora bisa ajur iku kena diarani wisa, jalaran mung bakal nuwuhake lelara.
20. Klabang iku wisane ana ing sirah. Kalajengking iku wisane mung ana pucuk buntut. Yen ula mung dumunung ana ula kang duwe wisa. Nanging durjana wisane dumunung ana ing sekujur badan.
21. Geni murub iku panase ngluwihi panase srengenge, ewa dene umpama ditikelake loro, isih kalah panas tinimbang guneme durjana.
22. Tumprape wong linuwih tansah ngundi keslametaning liyan, metu saka atine dhewe.
23. Pangucap iku bisa dadi jalaran kebecikan. Pangucap uga dadi jalaraning pati, kesangsaran, pamitran. Pangucap uga dadi jalaraning wirang.
24. Sing bisa gawe mendem iku: 1) rupa endah; 2) bandha, 3) dharah luhur; 4) enom umure. Arak lan kekenthelan uga gawe mendem sadhengah wong. Yen ana wong sugih, endah warnane, akeh kapinterane, tumpuk-tumpuk bandhane, luhur dharah lan isih enom umure, mangka ora mendem, yakuwi aran wong linuwih.
25. Sing sapa lena bakal cilaka.
26. Mulat salira, tansah eling kalawan waspada.
27. Andhap asor.
28. Sakbegja-begjane kang lali luwih begja kang eling klawan waspada.
29. Sing sapa salah seleh.
30. Nglurug tanpa bala.
31. Sugih ora nyimpen.
32. Sekti tanpa maguru.
33. Menang tanpa ngasorake
34. Rawe-rawe rantas malang-malang putung
35. Mumpung anom ngudiya laku utama.
36. Yen sira dibeciki ing liyan, tulisen ing watu, supaya ora ilang lan tansah kelingan. Yen sira gawe kebecikan marang liyan tulisen ing lemah, supaya enggal ilang lan ora kelingan.
37. Sing sapa temen tinemu.
38. Melik nggendhong lali.
39. Kudu sentosa ing budi.
40. Sing prasaja.
41. Balilu tau pinter durung nglakoni.
42. Tumindak kanthi duga lan prayogo.
43. Percaya marang dhiri pribadi.
44. Nandur kebecikan.
45. Janma linuwih iku bisa nyumurupi anane jaman kelanggengan tanpa ngalami pralaya dhisik.
46. Sapa kang mung ngakoni barang kang kasat mata wae, iku durung weruh jatining Pangeran.
47. Yen sira kasinungan ngelmu kang marakake akeh wong seneng, aja sira malah rumangsa pinter, jalaran menawa Gusti mundhut bali ngelmu kang marakake sira kaloka iku, sira uga banjur kaya wong sejene, malah bisa aji godhong jati aking.
48. Sing sapa gelem gawe seneng marang liyan, iku bakal oleh wales kang luwing gedhe katimbang apa kang wis ditindakake.

Hanggayuh Kasampurnaning Hurip Berbudi Bawalesana
Ngudi Sejatining Becik
Ketuhanan
1. Pangeran iku siji, ana ing ngendi papan langgeng, sing nganakake jagad iki saisine dadi sesembahane wong sak alam kabeh, nganggo carane dhewe-dhewe.
2. Pangeran iku ana ing ngendi papan, aneng siro uga ana pangeran, nanging aja siro wani ngaku pangeran.
3. Pangeran iku adoh tanpa wangenan, cedhak tanpa senggolan.
4. Pangeran iku langgeng, tan kena kinaya ngapa, sangkan paraning dumadi.
5. Pangeran iku bisa mawujud, nanging wewujudan iku dudu Pangeran.
6. Pangeran iku kuwasa tanpa piranti, akarya alam saisine, kang katon lan kang ora kasat mata.
7. Pangeran iku ora mbedak-mbedakake kawulane.
8. Pangeran iku maha welas lan maha asih hayuning bawana marga saka kanugrahaning Pangeran.
9. Pangeran iku maha kuwasa, pepesthen saka karsaning Pangeran ora ana sing bisa murungake.
10. Urip iku saka Pangeran, bali marang Pangeran.
11. Pangeran iku ora sare.
12. Beda-beda pandumaning dumadi.
13. Pasrah marang Pangeran iku ora ateges ora gelem nyambut gawe, nanging percaya yen Pangeran iku maha Kuwasa. Dene kasil orane apa kang kita tuju kuwi saka karsaning Pangeran.
14. Pangeran nitahake sira iku lantaran biyung ira, mulo kudu ngurmat biyung ira.
15. Sing bisa dadi utusaning Pangeran iku ora mung jalma manungsa wae.
16. Purwa madya wasana.
17. Owah gingsiring kahanan iku saka karsaning Pangeran kang murbeng jagad.
18. Ora ana kasekten sing madhani pepesthen awit pepesthen iku wis ora ana sing bisa murungake.
19. Bener kang asale saka Pangeran iku lamun ora darbe sipat angkara murka lan seneng gawe sangsaraning liyan.
20. Ing donya iki ana rong warna sing diarani bener, yakuwi bener mungguhing Pangeran lan bener saka kang lagi kuwasa.
21. Bener saka kang lagi kuwasa iku uga ana rong warna, yakuwi kang cocok karo benering Pangeran lan kang ora cocok karo benering Pangeran.
22. Yen cocok karo benering Pangeran iku ateges bathara ngejawantah, nanging yen ora cocok karo benering Pangeran iku ateges titisaning brahala.
23. Pangeran iku dudu dewa utawa manungsa, nanging sakabehing kang ana iki uga dewa lan manungsa asale saka Pangeran.
24. Ala lan becik iku gandengane, kabeh kuwi saka karsaning Pangeran.
25. manungsa iku saka dating Pangeran mula uga darbe sipating Pangeran.
26. Pangeran iku ora ana sing Padha, mula aja nggambar-nggambarake wujuding Pangeran.
27. Pangeran iku kuwasa tanpa piranti, mula saka kuwi aja darbe pangira yen manungsa iku bisa dadi wakiling Pangeran.
28. Pangeran iku kuwasa, dene manungsa iku bisa.
29. Pangeran iku bisa ngowahi kahanan apa wae tan kena kinaya ngapa.
30. Pangeran bisa ngrusak kahanan kang wis ora diperlokake, lan bisa gawe kahanan anyar kang diperlokake.
31. Watu kayu iku darbe dating Pangeran, nanging dudu Pangeran.
32. Manungsa iku bisa kadunungan dating Pangeran, nanging aja darbe pangira yen manungsa mau bisa diarani Pangeran.
33. Titah alus lan titah kasat mata iku kabeh saka Pangeran, mula aja nyembah titah alus nanging aja ngina titah alus.
34. Samubarang kang katon iki kalebu titah kang kasat mata, dene liyane kalebu titah alus.
35. Pangeran iku menangake manungsa senajan kaya ngapa.
36. Pangeran maringi kawruh marang manungsa bab anane titah alus mau.
37. Titah alus iku ora bisa dadi manungsa lamun manungsa dhewe ora darbe penyuwun marang Pangeran supaya titah alus mau ngejawantah.
38. Sing sapa wani ngowahi kahanan kang lagi ana, iku dudu sadhengah wong, nanging minangka utusaning Pangeran.
39. Sing sapa gelem nglakoni kabecikan lan ugo gelem lelaku, ing tembe bakal tampa kanugrahaning Pangeran.
40. Sing sapa durung ngerti lamun piyandel iku kanggo pathokaning urip, iku sejatine durung ngerti lamun ana ing donyo iki ono sing ngatur.
41. Sakabehing ngelmu iku asale saka Pangeran kang Mahakuwasa.
42. Sing sapa mikani anane Pangeran, kalebu urip kang sempurna.
Kerohanian
1. Dumadining sira iku lantaran anane bapa biyung ira.
2. Manungsa iku kanggonan sipating Pangeran.
3. Titah alus iku ana patang warna, yakuwi kang bisa mrentah manungsa nanging ya bisa mitulungi manungsa, kapindho kang bisa mrentah manungsa nanging ora mitulungi manungsa, katelu kang ora bisa mrentah manungsa nanging bisa mitulungi manungsa, kapat kang ora bisa mrentah manungsa nanging ya ora bisa mrentah manungsa.
4. Lelembut iku ana rong warna, yakuwi kang nyilakani lan kang mitulungi.
5. Guru sejati bisa nuduhake endi lelembut sing mitulungi lan endi lelembut kang nyilakani.
6. Ketemu Gusti iku lamun sira tansa eling.
7. Cakra manggilingan.
8. Jaman iku owah gingsir.
9. Gusti iku dumunung ana atining manungsa kang becik, mulo iku diarani Gusti iku bagusing ati.
10. Sing sapa nyumurupi dating Pangeran iku ateges nyumurupi awake dhewe. Dene kang durung mikani awake dhewe durung mikani dating Pangeran.
11. Kahanan donya ora langgeng, mula aja ngegungake kesugihan lan drajat ira, awit samangsa ana wolak-waliking jaman ora ngisin-ngisini.
12. Kahanan kang ana iki ora suwe mesthi ngalami owah gingsir, mula aja lali marang sapadha-padhaning tumitah.
13. Lamun sira kepengin wikan marang alam jaman kelanggengan, sira kudu weruh alamira pribadi. Lamun sira durung mikan alamira pribadi adoh ketemune.
14. Yen sira wus mikani alamira pribadi, mara sira mulanga marang wong kang durung wikan.
15. Lamun sira wus mikani alamira pribadi, alam jaman kelanggengan iku cedhak tanpa senggolan, adoh tanpa wangenan.
16. Lamun sira durung wikan alamira pribadi mara takono marang wong kang wus wikan.
17. Lamun sira durung wikan kadangira pribadi, coba dulunen sira pribadi.
18. Kadangira pribadi ora beda karo jeneng sira pribadi, gelem nyambut gawe.
19. Gusti iku sambaten naliko sira lagi nandang kasangsaran. Pujinen yen sira lagi nampa kanugrahaning Gusti.
20. Lamun sira pribadi wus bisa caturan karo lelembut, mesthi sira ora bakal ngala-ala marang wong kang wus bisa caturan karo lelembut.
21. Sing sapa nyembah lelembut ikut keliru, jalaran lelembut iku sejatine rowangira, lan ora perlu disembah kaya dene manembah marang Pangeran.
22. Weruh marang Pangeran iku ateges wis weruh marang awake dhewe, lamun durung weruh awake dhewe, tangeh lamun weruh marang Pangeran.
23. Sing sapa seneng ngrusak katentremane liyan bakal dibendu dening Pangeran lan diwelehake dening tumindake dhewe.
24. Lamun ana janma ora kepenak, sira aja lali nyuwun pangapura marang Pangeranira, jalaran Pangeranira bakal aweh pitulungan.
25. Gusti iku dumunung ana jeneng sira pribadi, dene ketemune Gusti lamun sira tansah eling.
Kemanusiaan
1. Rame ing gawe sepi ing pamrih, memayu hayuning bawana.
2. Manungsa sadrema nglakoni, kadya wayang umpamane.
3. Ati suci marganing rahayu.
4. Ngelmu kang nyata, karya reseping ati.
5. Ngudi laku utama kanthi sentosa ing budi..
6. Jer basuki mawa beya.
7. Ala lan becik dumunung ana awake dhewe.
8. Sing sapa lali marang kebecikaning liyan, iku kaya kewan.
9. Titikane aluhur, alusing solah tingkah budi bahasane lang legawaning ati, darbe sipat berbudi bawaleksana.
10. Ngunduh wohing pakarti..
11. Ajining dhiri saka lathi lan budi.
12. Sing sapa weruh sadurunge winarah lan diakoni sepadha-padhaning tumitah iku kalebu utusaning Pangeran.
13. Sing sapa durung wikan anane jaman kelanggengan iku, aja ngaku dadi janma linuwih.
14. Tentrem iku saranane urip aneng donya.
15. Yitna yuwana lena kena.
16. Ala ketera becik ketitik.
17. Dalane waskitha saka niteni.
18. Janma tan kena kinira kinaya ngapa.
19. Tumrap wong lumuh lan keset iku prasasat wisa, pangan kang ora bisa ajur iku kena diarani wisa, jalaran mung bakal nuwuhake lelara.
20. Klabang iku wisane ana ing sirah. Kalajengking iku wisane mung ana pucuk buntut. Yen ula mung dumunung ana ula kang duwe wisa. Nanging durjana wisane dumunung ana ing sekujur badan.
21. Geni murub iku panase ngluwihi panase srengenge, ewa dene umpama ditikelake loro, isih kalah panas tinimbang guneme durjana.
22. Tumprape wong linuwih tansah ngundi keslametaning liyan, metu saka atine dhewe.
23. Pangucap iku bisa dadi jalaran kebecikan. Pangucap uga dadi jalaraning pati, kesangsaran, pamitran. Pangucap uga dadi jalaraning wirang.
24. Sing bisa gawe mendem iku: 1) rupa endah; 2) bandha, 3) dharah luhur; 4) enom umure. Arak lan kekenthelan uga gawe mendem sadhengah wong. Yen ana wong sugih, endah warnane, akeh kapinterane, tumpuk-tumpuk bandhane, luhur dharah lan isih enom umure, mangka ora mendem, yakuwi aran wong linuwih.
25. Sing sapa lena bakal cilaka.
26. Mulat salira, tansah eling kalawan waspada.
27. Andhap asor.
28. Sakbegja-begjane kang lali luwih begja kang eling klawan waspada.
29. Sing sapa salah seleh.
30. Nglurug tanpa bala.
31. Sugih ora nyimpen.
32. Sekti tanpa maguru.
33. Menang tanpa ngasorake
34. Rawe-rawe rantas malang-malang putung
35. Mumpung anom ngudiya laku utama.
36. Yen sira dibeciki ing liyan, tulisen ing watu, supaya ora ilang lan tansah kelingan. Yen sira gawe kebecikan marang liyan tulisen ing lemah, supaya enggal ilang lan ora kelingan.
37. Sing sapa temen tinemu.
38. Melik nggendhong lali.
39. Kudu sentosa ing budi.
40. Sing prasaja.
41. Balilu tau pinter durung nglakoni.
42. Tumindak kanthi duga lan prayogo.
43. Percaya marang dhiri pribadi.
44. Nandur kebecikan.
45. Janma linuwih iku bisa nyumurupi anane jaman kelanggengan tanpa ngalami pralaya dhisik.
46. Sapa kang mung ngakoni barang kang kasat mata wae, iku durung weruh jatining Pangeran.
47. Yen sira kasinungan ngelmu kang marakake akeh wong seneng, aja sira malah rumangsa pinter, jalaran menawa Gusti mundhut bali ngelmu kang marakake sira kaloka iku, sira uga banjur kaya wong sejene, malah bisa aji godhong jati aking.
48. Sing sapa gelem gawe seneng marang liyan, iku bakal oleh wales kang luwing gedhe katimbang apa kang wis ditindakake.
Serat Wulangreh

Serat Wulangreh
Mingkar – mingkur ing angkara
Akarana karenan mardi siwi
Sinawung resmining kidung
Sinuba sinukarta
Mrih Kretarta pakartining ngelmu luhung
Kang tumrap neng tanah Jawa
Agama ageming aji
Jinejer neng Wedhatama
Mrih tan kemba kembanganing pambudi
Mangka nadyan tuwa pikun
Yen tan mikani rasa
Yekti sepi asepa lir sepah samun
Samangsane pakumpulan
Ganyak-ganyuk nglelingsemi
Nggugu karsane priyangga
Nora nganggo paparah lamun angling
Lumuh ingaran balilu
Uger guru aleman
Nanging janma ingkang wus waspadeng semu
Sinamun ing samudana
Sesadon ingadu manis.
Si Pengung nora nglegewa
Sangsayarda denira cacariwis
Ngandhar-andhar angendhukur
Kandane nora kaprah
Saya elok alangka lokanganipun
Si Wasis waskitha ngalah
Ngalingi marang si Pingging.
Mangkono ngelmu kang nyata
Sanyatane mung weh reseping ati
Bungah ingaranan cubluk
Sukeng tyas yen den ina
Nora kaya si punggung anggung gumunggung
Ugungan sedina-dina
Aja mangkono wong urip.
Uripe sapisan rusak
Nora mulur nalare ting saluwir
Kadi ta guwa kang sirung
Sinerang ing maruta
Gumarenggeng anggereng anggung gumrunggung
Pindha padhane si mudha
Prandene paksa kumaki.
Kikisane mung sapala
Palayune ngendelken yayah-wibi
Bangkit tur bangsaning luhur
Lah iya ingkang rama
Balik sira sarawungan bae durung
Mring atining tata-krama
ngGon-angon agama suci.
Socaning jiwangganira
Jer katara lamun pocapan pasthi
Lumuh kasor kudu unggul
Sumengah sesongaran
Yen mangkono kena ingaran katungkul
Karem ing reh kaprawiran
Nora enak iku kaki.
Kekerane ngelmu karang
Kakarangan saking bangsaning gaib
Iku borfeh paminipun
Tan rumasuk ing jasad
Amung aneng sajabaning daging kulup
Yen kapengkok pancabaya
Ubayane mbalenjani
Marma ing sabisa-bisa
Babasane muriha tyas basuki
Puruita-a kang patut
Lan traping angganira
Ana uga angger ugering kaprabun
Abon-aboning panembah
Kang kambah ing siyang ratri.
Iku kaki takokena
Marang para sarjana kang martapi
Mring tapaking tepa tulus
Kawawa nahen hawa
Wruhanira mungguh sajatining ngelmu
Tan pasthi neng janma wredha
Tuwin mudha sudra kaki.
Serat Wulangreh

Serat Wulangreh
Mingkar – mingkur ing angkara
Akarana karenan mardi siwi
Sinawung resmining kidung
Sinuba sinukarta
Mrih Kretarta pakartining ngelmu luhung
Kang tumrap neng tanah Jawa
Agama ageming aji
Jinejer neng Wedhatama
Mrih tan kemba kembanganing pambudi
Mangka nadyan tuwa pikun
Yen tan mikani rasa
Yekti sepi asepa lir sepah samun
Samangsane pakumpulan
Ganyak-ganyuk nglelingsemi
Nggugu karsane priyangga
Nora nganggo paparah lamun angling
Lumuh ingaran balilu
Uger guru aleman
Nanging janma ingkang wus waspadeng semu
Sinamun ing samudana
Sesadon ingadu manis.
Si Pengung nora nglegewa
Sangsayarda denira cacariwis
Ngandhar-andhar angendhukur
Kandane nora kaprah
Saya elok alangka lokanganipun
Si Wasis waskitha ngalah
Ngalingi marang si Pingging.
Mangkono ngelmu kang nyata
Sanyatane mung weh reseping ati
Bungah ingaranan cubluk
Sukeng tyas yen den ina
Nora kaya si punggung anggung gumunggung
Ugungan sedina-dina
Aja mangkono wong urip.
Uripe sapisan rusak
Nora mulur nalare ting saluwir
Kadi ta guwa kang sirung
Sinerang ing maruta
Gumarenggeng anggereng anggung gumrunggung
Pindha padhane si mudha
Prandene paksa kumaki.
Kikisane mung sapala
Palayune ngendelken yayah-wibi
Bangkit tur bangsaning luhur
Lah iya ingkang rama
Balik sira sarawungan bae durung
Mring atining tata-krama
ngGon-angon agama suci.
Socaning jiwangganira
Jer katara lamun pocapan pasthi
Lumuh kasor kudu unggul
Sumengah sesongaran
Yen mangkono kena ingaran katungkul
Karem ing reh kaprawiran
Nora enak iku kaki.
Kekerane ngelmu karang
Kakarangan saking bangsaning gaib
Iku borfeh paminipun
Tan rumasuk ing jasad
Amung aneng sajabaning daging kulup
Yen kapengkok pancabaya
Ubayane mbalenjani
Marma ing sabisa-bisa
Babasane muriha tyas basuki
Puruita-a kang patut
Lan traping angganira
Ana uga angger ugering kaprabun
Abon-aboning panembah
Kang kambah ing siyang ratri.
Iku kaki takokena
Marang para sarjana kang martapi
Mring tapaking tepa tulus
Kawawa nahen hawa
Wruhanira mungguh sajatining ngelmu
Tan pasthi neng janma wredha
Tuwin mudha sudra kaki.
Bu Teg, Bu Was.....Bu To
Dipun tepangaken kulo,Duljoni,tiyang Jogja ingkang ngasta wonten Saudi. Sakderengipun sampun 13 taun kulo pados upo wonten Cilegon, sesarengan kalian rencang2 setunggal angkatan saking SMTI Jogja,kawit bujangan rumiyin.
Lha sakniki, saksampunipun sami gegayuhan lan pikantuk jodhone piyambak2, kulo nembe mirengaken menawi garwane kito sedoyo meniko gadhah celukan ingkang 'unik' amargi tumut naminipun tiyang ingkang jaler.
Cobi sami mirengaken :
Garwane Pak Teguh : Bu Teg (= kosok balene bening)
Pak waskito : Bu Was (= galak,kagem kewan )
Pak Sabar : Bu Bar
Pak Dalmojo : Bu Dal
Pak Lugito : Bu Lug
Pak Subangkit : Bu Kit
Lha ingkang kewirangan meniko garwane Om kulo,inggih meniko Pak Prapto.. Lha ayu-ayu koq diceluk Bu To..he..he..
Teguh S
Saturday, November 10, 2007
Nalika kenal internet

Tembung internet punika sampun wongsal-wangsul mlebet talingan kiwa, medasl talingan tengen. Saking berita wonten radio, televisi, koran lan ugi guneman rencang. Mboten kenal wayah, enjang, siang, sonten lan ndalu. 24 jam sedinten, 7 dinten seminggu, 5 minggu sewulan, 12 wulan setaun, 8 taun sewindu, tembung internet prasasat mboten nate mundhut cuti saking thek kliwering pawartos.
Sejatosipun kula piyambak nggih dereng mudheng sanget tegesipun internet punika. Nanging, nalika kawula mirsani filem ingkang dipun bintangi dhening mbak Sandra Bullock kanthi irah-irahan THE NET, kawula gadhah pemahaman ingkan awon tumrap internet. Internet punika kados dhemit ingkang medheni. Dipun gambaraken wonten filem punika, data pribadhi tokoh pawestri ingkang manggen wonten ing pusat data komputer ingkang kesambung ing internet, dipun owahi tiyang sanes, temtu kemawon ingkang mboten tanggel jawab. Mulai asma, alamat, tanggal lahir, ugi cathetan kriminalipun dipun gantos, ingkang waune sae dados awon. Tundhanipun, tokoh kalawau dipun oyak-oyak dhening pulisi, petugas imigrasi, dinas sosial lan ugi tiyang ingkang gadhah maksud jahat kala wau.
Saksanese filem The Net, ugi tasih kathah filem ingkang gegayutan kalian internet kadosto Paycheck, lan sanes-sanesipun (kula mboten apal sedhanten irah-irahan filem wau). Wosipun, internet saged dados sarono kejahatan. Punapa ingkang wonten internet mboten wonten ingkang saged dipun rahasiaaken malih. Menawi mlebet dhateng internet, kedah siap nampi risikonipun.
Saksanesipun wau, wonten internet ugi paring kathah gambar lan informasi sarto crito kang kalebet pornografi. Gambar-gambar tiyang wadon tanpa busana, jaler wadon nembe andum katresnan, sarta crita babagan hubungan badhan ugi dipun sediaaken. Menawi ingkang mirsanai lan maos isi web wau lare ingkang dereng jangkep umuripun, lha rak nggih marakake cepet diwasa tho........
Ananging saksanesipun ingkang kula aturaken wau, nyata yen internet menika kathah ginanipun. Tuladhanipun menawi bade pados ngelmu menapa kemawon ugi sampun sumadia, badhe sesambetan kalian sinten kemawon sak jembare jagad ugi saged, saestu menawi internet punika ugi kathah manfaatipun.
Sakmenika namung kula lan panjenengan ingkang mutusi, badhe ngginakaken internet kagem ngupadhi kesaenan utawi ngupadhi keawonan.
Becik ketitik, ala ketara.
nuwun
SUGENG RAWUH
Menawi panjenengan saged maos seratan punika, ateges panjenengan sampun kasil mbikak salah sawijining layanan internet ingkang dipun sebat WWW, inggih punika layanan ingkang nyuguhaken maneka warna pawarta ingkang awujud seratan, gambar, suanten lan ugi gambar polah.
Saklajengipun sumangga panjenengan pados pawartos sanesipun kanthi mbikak link wonten ing kaca punika, utawi kanthi ndugeni alamat-alamat sanesipun.
semanten saking kawula,
kaliwungu, Setu legi, 10 Nopember 2007
Jaitoe Rochman,
Friday, November 9, 2007
Siaran Radio Popjawa ing Nederland
"The first 24-hours Non-Stop Popjawa streaming in the world since 24 dec 2004 Indonesia, Suriname & Netherlands". Iku keterangan singkat bab SRP. Menu sing kaaturake ana Pop Jawa MP3, Photo Album, Trah Karijodinomo, Links marang situs-situs Jawa liyane.
Aku nyelakake wektu nonton photo-photo ing folder Suriname. Pengen rasane mangerteni swasana desa ing kana. Jebul katon ora adoh bedane! Memper swasana ing Jawa! Aku ndownload photo tumpeng sing lagi dienggo kembulan! Dadi kelingan nang ngomahe simbah!
Terus, esuk iki mau aku penasaran ngeklik link Stamboom. Tegese aku ora mangerti. Nanging disawang saka photo-photo sing kapasang ing kana, sajake iku nuduhake trahe Simbah Karijodinomo. Atiku sumedhot. Yen nitik asma kang kaagem, nuduhake gagrag jaman biyen. Pikiranku kumeplas marang jaman rikala simbah-simbah biyen padha dibuwang menyang Suriname, papan sing adooooooh banget karo sanak sedulure. Ewa semono isih padha bisa tahan nganti tekan saiki, lan malah kawentar menawa Suriname iku identik karo wong Jawa! Kahanan ing tanah pembuangan sing dak bayangake, mbokmenawa memper karo kahanane bangsa Israel rikala ana ing pembuangan ing tanah Babylonia! Kangen marang tanah leluhur!
Monday, November 5, 2007
Sing digoleki, sing bakal tinemu!
Pamedhare Joko LodhangYen diupadi bedane, bakale mesthi ketemu apa wae sing beda.
pranyata sasmita gaib
jumejere dadi jangka
sapa wae kang hangrantu
mangka pituduh yekti
margining gesang rahayu
yuwana lan niskala
tan minger keblating Widhi
pegat-pegat anyegat wijiling kodrat
Semono uga yen diupadi padhane, ya bakale mesthi ketemu apa wae sing padha.
Yen sing apik diupadi, samubarang sing apik bakal tinemu.
Yen sing ala diupadi, ya samubarang sing ala bakal tinemu.
Kari tlonjonging ati kepingin sing endi:
nggoleki sing beda, apa sing padha?
nggoleki sing becik, apa sing ala?
Sapa sing ngupadi, tundhone bakal nemokake! (bdk. Mat 7:8)
Sumangga. ***
Sunday, November 4, 2007
Gegarane Wong Akrami
Gegaraning wong akrami
Dudu bandha dudu rupa
Amung ati pawitané
Luput pisan kena pisan
Yen gampang luwih gampang
Yen angèl, angèl kalangkung
Tan kena tinumbas arta
Mak bedunduk ana ing ati aku kelingan marang pupuh tembang kang karipta dening R. Ng. Yasadipura, Pujangga kawentar saka kraton Sala. Esuk mau aku banjur muter VCD, rekamane kelompok campursari Sangga Buana. Judhule tembang "Lg. Dadi Ati" nganggo dibawani pupuh tembang iku mau. Mak nyessss rasane, mak prinding githokku, sasat kaya kumleyang ragaku marga ngrasa-ngrasaake surasane.
Rikala dak goleki ana ing internet, jebul pupuh iku wus akeh sing ngutip. Melu-melu! Hehehe...soale aku lagi nyawisake ati, tata-tata arep dadi manten!
Pupuh ndhuwur iku klebu tembang Macapat Asmarandana.
Tembang Asmarandana umume kanggo wong sing lagi gandrung kapirangu. Yen dideleng wantah, Asmarandana dijupuk seka asmara kang artine tresna, lan dahana kang artine geni. Mula saka kuwi, Asmarandana isine wuyung lan samubarang kang magepokan karo tresna.
Biasane pupuh iku sok ditembangake kanggo bawa sekar ana ing pawiwahan utawa mantenan (hehe...silak pengen dadi manten aku!). Pas banget minangka piwulang kanggo sapa wae sing arep mbangun brayat. Sanadyan gathuking ati pasangan temanten iku kudune wis suwe kelakon, nanging tembang iki bisa dadi pepeling, ngelingake yen katresnan jati iku dununge ana ing ati. Arepa bar kuwi, bar dadi manten, urusane luwih pepak. Jangkeping ati ya mesthine cak-cakaning katresnan iku ing urip sabanjure. Lha, iki sing marahi ati mau mak dheg! Antebing karep katantang, wani apa ora? gelem apa ora? Gelem ora gelem, pancene kudu ngono!
Saben wong dak kira sarujuk menawa "ati" kuwi pancen gegaraning urip. Awit, ati (heart) iku salah sawijining pandoming laku angga priyangga. Yen oleh kasebut papan, ati iku papaning janma bisa cecaketan karo Gusti Allah kang yasa uripe kabeh kang tumitah. Semono uga, ati uga asring dadi dhasar anggone mbangun paseduluran, nyawang lan naliti pengalamaning urip kanthi luwih jero. Saka ing kono bisa mijil sikap lan prabawa sing asli. Sipating wong biasane tumuju marang atine. Mula, ati sok angel diselaki.
Klebu bab jejodhoan. Yen ati wus muni, bandha lan rupa ora dianggep! (Kejaba yen pancen tlonjonging ati mung tumuju marang rong prekara iku! Ana ya, wong kang nggadhekake ati marang prakara-prakara iki!) Yen ati wus jodho, apa wae bakal kajangkah.
Aku kadhang sok ngungun dhewe, sejatine "tlonjonging atiku", "antebing atiku" iki tumuju marang ngendi? Rasane kaya ora ana sing didadekake garan yen atiku isih miyar-miyur ngadhepi urip sing bakal kelakon. Rikala wus ana sing diantebi, rasane urip iki dadi nggenah, lakune dadi krasa entheng, dalane kaya kasunaran pepadhang. Sanadyan ta kanthi ana sing diantebi, iku mratandhani ananing cecawis sawektu-wektu ngadhepi resiko. Pancene kudu mangkono!
Kepriye yen atiku kleru?! Pancen aku kudu tansah sadhar, atiku ora sing paling bener dhewe. Atiku isih kudu tansah digegulang kepriye bisane supaya luwih lantip lan pener. Nggegulang ati bakale pancen ora ana kendhate. Awit, sapa ta aku iki? Aku dudu Gusti sing yasa urip!
Sik...sik... kok dadi saya jero ta iki?
Ah...leren dhisik. ***