Tembang Macapat

Rolas Tembang Pocung kanthi Tema Pendidikan

Tembang Macapat iku ana 11 macam.Dipun purugi piyambak geh ...

Ing kene aku arep nyoba nyebutake 9 tembang Pucung Kanthi Tema Pendidikan. Nanging sakdurunge aku arep mbahas tembung pocung luweh ndisik.

Pocung yaiku salah sijine saka 11 macem tembang macapat. Sewelas tembang macapat sing luwih / paling sederhana utawa ringkes. Pucung isa dijenengake pocung.

Tembang macapat pucung duweni watak Janaka (guyonan). Tembang Macapat pucung isa uga digunakake kanggo cangkriman bab kang lucu liyane. Tembang iki uga akeh digunakake kanggo menehi kandan apa pitutur kang isine bab ajaran kanggo manungsa supaya mampu utawa bisa urip kamulyan Tata Tentrem kerta Raharjo lahir lan batine.

Tembang pucung menehi pesen supaya ngelmu kang becik bakal ana gunane , bakal menehi manfaat kanggo awake dewe lan kanggo liyan, ilmu bisa ngrubah bab kang olo dadi apik kanthi dasar budi pekerti, unggah-ungguh lan tata krama marang sapada, ilmu uga bisa ngalahake bab kang nista dadi suci ana ing dunya iki.

Hmmm,,, apa maneh y kira – kira?

Gawe tembang pucung kudu nganggo aturan yaiku guru gatra, guru wilangan, lan guru lagu. 

A.Guru gatra : cacahing larik ana ing tembang

B.Guru wilangan cacahing wanda utawa kecapan saben gatra ing saben     sakpadha.

C.Guru lagu :tibaning swara vokal ( a,i,u,e,o ) saben gatra ing saben sak padha,

Paugeran kang kudu dieling – eling

Guru gatra : 4

Guru Wilangan : 12, 6, 8, 12

Guru lagu : u a i a

Tuladha tembang pocung kanthi tema pendidikhan yaiku :

#1#

Ngelmu iku kelakone kanthi laku

Lekase lawan kas

Tegese kas nyantosani

Setya budaya pangekase dur angkara

#2#

Dadi wong kudu sregep sinau

Aja dho sembrana

Ilmu mesthi migunani

Kanggo awake dewe bangsa lan negara

#3#

Yen sinau aja karo turu

Atine seng bungah

Supaya ngelmune becik

Lakonana kanggo uripmu kang mulya

#4#

Murid iku wajib bekthi lan mituhu

Pituturing dwija

Sabarang reh ngati – ati

Tata krama empan papan katindakna

#5#

Sapa iku ora seneng ngudi ilmu 

Uripe rekasa 

Senenge kepati – pati

Ora sugeh ananging ora rumangsa

#6#

Dadi bocah kudu sregep sinau 

Ben oraa rekasa 

Sinaune ditenani

Yen wes sukses aja lali wong tuwa

#7#

Sholat iku kewajiban ingkang laku

Lekase ket pajar

Ibadah kang pancen wajib

Sholat iku cagake agama

#8#

Urip iku madep mantep lan mituhu

Jo podho sembrana

Nyembaho marang kuasa

Manungsa mung ngundhuhi wohimg pakarti

#9#

Ana weling saka bapa kalih biyung

Aja seneng lunga

Jemehne lungane bengi

Yen dilanggar cah ayu iku bebaya

Saiki latihan gawe tembang pocung dewe ya .....isa opo ora ya...? carane gawe nggunakake paugeran tembang kang wes cumawis.yaiku guru gatra, guru wilangan lan guru lagune ojo dilirwakake .

Ing ngisor iki aku njajal gawe dewe,,,,

#10#

Bocah sekolah aja wegah sinau

Ayo nulis maca

Aja lali dedonga

Murih urip kerta raharja lan mulya

#11#

Bocah sekolah kudu gelem sinau

Tugase gembrayah

Kudu diwenehi biji

Tekan omah diaturna Bapak lan ibu

#12#

Aku seneng lan bungah bisa sinau

Selarik tak eja

Setiti lan ngati – ati

Rasane bungah bisa sinau maca 

Mekaten saking kula mugio saget wonten manfaate.