PADA LAN TETENGER LIYANE ING AKSARA JAWA (6)

Trap-trapane ing aksara Jawa

PANJENENGAN KLIK ING KENE !

PADA LAN TETENGER LIYA-LIYANE

1. Pada lan tetenger liya-liyane kang kanggo ing sastra Jawa, wujude lan jenenge kaya kang kacetha ing ngisor iki :
a. pada luhur
b. Pada madya
c. pada andhap
d. purwapada
e. madyapada
f. wasanapada
g. Pada Guru (uger-uger)
h. Adeg-adeg (ada-ada)
i. pada pancak
j. Pada lingsa
k. Pada lungsi
l. pada pangkat

2. Gunane pada lan tetenger liya-liyane mangkene :
a. Pada luhur , unine “mangajapa” kanggo bebukane layang kiriman ing sangarepe satatabasa utawa adangiyahe layang saka bangsa luhur (saka dhedhuwuran, penggedhe utawa wong tuwa).
b. Pada madya, unine uga “mangajapa” trape ana ing sangarepe satatabasa utawa adangiyahe layang kang saka sapadha-padha.
c. Pada andhap, unine iya “mangajapa”, trape ing sangarepe satatabasa utawa adangiyahe layang kang saka andhahan (utawa saka wong enom). Tuladhane:
d. Purwapada, unine “becik” trape ing bebukane layang tembang ing sangarepe pupuh kapisan.
e. Madyapada, unine mandrawa, tegese “adoh, tangeh “, maksude isih adoh utawa isih tangeh tamate buku utawa carita iku. Trape ing wekasane pupuh manawa arep ganti pupuh liya.
f. Wasana pada, unine “iti” tegese “tamat” trape ing wekasaning carita kang sinawung ing tembang .
g. Guru utawa “uger-uger”, trape ing : sajroning layang kiriman ing sangarepe purwabasa, dadi sawise satatabasa utawa adangiyah.
h. Adeg-adeg utawa ada-ada, trape ing bebukaning ukara.
i. Pada pancak.
j. Panutuping wasanabasa ing layang kiriman.
k. Pada lingsa, gunane dienggo misah gatraning gatraning ukara. Yen ing wekasane gatra kang pancene kudu mawa pada lingsa wis ana pangkon, pangkon iku dadi lelirune pada lingsa.
l. Pada lungsi, kanggone ana ing wekasaning ukara, dadi dienggo misah ukara. Manawa ing wekasane ukara ana pangkon, dadine pada lungsi mung kari muwuhi pada lingsa utawa pada siji.

3. Pada pangkat, gunane werna-werna.
a. Kanggo ngapit-apit angka Jawa
b. Kanggo ngelet-eleti kandhane pangripta karo tembung / ukara kang ditirokake dening pangripta.
c. Ing saburine tembung “yaiku” utawa “kayata”, manawa sawise tembung iku banjur mratelakake bab utawa barang luwih saka loro.
d. Ing saburine tembung “mangkene”.
e. Kanggo ngelet-eleti tembung utawa bab karo katrangane , supaya gampang dingreteni maksude.
f. Ing wekasaning gatraning tembang, Manawa tembung ing wiwitaning gatra candhake, pancene (mathuke) kudu dumunung ana ing wekasaning gatra iku.